Zestig procent van de instellingen in de
gehandicaptenzorg doet onvoldoende om lichamelijke belasting
van werknemers zodanig te beperken dat schade aan de
gezondheid wordt voorkomen. Hoewel de instellingen steeds
meer maatregelen nemen om werknemers te beschermen tegen
agressie en geweld van cliënten, schiet ook deze aanpak nog
tekort. Dit blijkt uit een rapport van de Arbeidsinspectie
dat staatssecretaris Van Hoof van het Ministerie van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid vandaag naar de Tweede Kamer heeft
gestuurd.
De
resultaten van de inspecties zijn representatief voor de
sector als geheel. In totaal werken zo'n 120.000 mensen in
de gehandicaptenzorg. De belangrijkste arbeidsrisico's
waarmee zij te maken hebben zijn lichamelijke
belasting, zoals zwaar tillen en psychische belasting, zoals
werkdruk en onveiligheid. Volgens het rapport zijn dit dan
ook de voornaamste oorzaken van het ziekteverzuim en
WAO-instroom in de sector.
Convenant
Vanwege de grote gezondheidsrisico’s voor
werknemers hebben sociale partners in 2001 een convenant
afgesloten om de arbeidsomstandigheden in de
gehandicaptenzorg te verbeteren. Deze afspraken liepen tot
2004. In die periode zijn praktische maatregelen ontwikkeld
om de lichamelijke en psychische belasting van werknemers te
verminderen. Zo is er bijvoorbeeld een Arbo-werkpakket
gemaakt waarmee instellingen de risico’s kunnen opsporen
en aanpakken. De Arbeidsinspectie heeft nu gekeken in
hoeverre de instellingen daadwerkelijk gebruik maken van de
resultaten van het convenant.
Eisen
tot verbetering
Het
rapport stelt dat vooral de aanpak van lichamelijk zwaar
werk achterblijft. Bij bijna 20 procent van de instellingen is sprake
van een structureel probleem, bij 40 procent is verbetering
nodig. De Arbeidsinspectie vindt het zorgelijk dat de
instellingen onvoldoende oog hebben voor verbetermaatregelen
en te weinig gebruik maken van bestaande hulpmiddelen. Het
gaat bijvoorbeeld om elektrisch in hoogte verstelbare
bedden, tilliften om patiënten die niet zelf kunnen bewegen
te verplaatsen, glijlakens en in hoogte verstelbare
douchestoelen en aankleedtafels. Daarnaast constateerde de
inspectie dat werknemers niet altijd goede instructies en
voorlichting krijgen over manieren om veilig te tillen. In
totaal stelden de inspecteurs 319 keer een eis tot
verbetering in en werden 32 waarschuwingen gegeven.
Specifieke
risico's
Wel
verbetert volgens het rapport het beleid om
werknemers te beschermen tegen agressie en geweld van cliënten.
Toch zijn de maatregelen die de instellingen nemen volgens
de Arbeidsinspectie vaak nog niet compleet. Ruim tweederde
van de instellingen past niet alle in het convenant
ontwikkelde instrumenten toe. Het betreft onder meer een
alarmeringssysteem, voorlichting, training, opvang en
nazorg, gedragscode en organisatorische maatregelen.
Daarnaast is volgens de Arbeidsinspectie aandacht nodig voor
specifieke risico’s zoals bij de nachtopvang en de inzet
van invalkrachten en leerlingen.
De Arbeidsinspectie gaat de resultaten van de inspecties bespreken met de
sociale partners en de Inspectie Gezondheidszorg. Ook blijft
de Arbeidsinspectie controleren in de gehandicaptenzorg,
vooral op het punt van de lichamelijke belasting van
werknemers.
|