Gehandicapten en chronisch zieken kunnen
niet goed functioneren in de maatschappij

Chronisch zieken en gehandicapten kunnen zich in de maatschappij moeilijk staande houden. Zij ondervinden vooral problemen op het gebied van arbeid en mobiliteit. Zelfs het onderhouden van sociale contacten blijkt veel moeilijkheden op te leveren. Dat blijkt uit een onderzoek dat gehouden is door de Stichting Korrelatie, ZonMW en het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. Bijna de helft van de ondervraagden gaf aan niet te kunnen functioneren zoals men dat zou willen.

Aan het onderzoek deden meer dan elfhonderd mensen mee, voornamelijk vrouwen (plm 80  procent). In totaal meldden zij 3876 knelpunten. Onder de deelnemers bevonden zich mensen met reumatische ziekten, longaandoeningen, kanker, diabetes en handicaps, evenals mensen met psychische aandoeningen, zoals depressie en angststoornissen en neurologische aandoeningen, zoals Multiple Sclerose en de ziekte van Parkinson.

De resultaten van het onderzoek werden op 9 november gepresenteerd op het ZonMw openingscongres van de Week van Chronisch Zieken. Daarvoor konden chronisch zieken en gehandicapten drie maanden lang bij Korrelatie melden welke problemen zij in het dagelijks leven ondervinden.

In een artikel dat eind november in 'Mediator' verschijnt staat dat de meeste knelpunten werden gemeld op het gebied van de gezondheidszorg en dan vooral ten aanzien van de medische zorg en de thuiszorg. Daarnaast werden op het gebied van bereikbaarheid en vervoer, arbeid, maatschappelijke dienstverlening, relaties, financiën en sociale zekerheid relatief veel problemen ondervonden. Bovendien is uit het onderzoek gebleken dat de ervaren belemmeringen op de uiteenlopende gebieden elkaar versterken, waardoor een opeenhoping optreedt van problemen in het maatschappelijk functioneren. Zo zegt 47 procent van de respondenten maatschappelijk niet zo te kunnen functioneren als men zou willen.

Hoewel het onderzoek door zijn opzet niet representatief is voor de gehele groep van gehandicapten en chronisch zieken geeft het een duidelijk signaal af dat deze groep regelmatig problemen ervaart op diverse sociale terreinen.

Blijkens het artikel in 'Mediator' heeft het merendeel van de ondervraagden ook suggesties gedaan om de problemen te verlichten. Werk krijgen en werk behouden dient meer prioriteit te krijgen. In dit verband wordt gewezen op doeltreffende werkaanpassingen, verruiming van parttime arbeidsplekken, flexibele werktijden, meer begrip van werkgevers, gerichte begeleiding van Arbo-diensten en een betere afstemming van reďntegratiemogelijkheden gericht op de capaciteit en de behoefte van de arbeidsgehandicapte. Volgens het artikel begint de carričreachterstand al vaak in het onderwijs. Flexibele studieregelingen, voorlichting, functionele ondersteuning en begrip zouden volgens het artikel een arbeidshandicap kunnen helpen voorkomen. De mobiliteit en daarmee de mogelijkheid tot sociale contacten zou sterk bevorderd kunnen worden als openbare gebouwen, winkelvoorzieningen en dergelijke beter bereikbaar zouden zijn en (aangepaste) vervoersvoorzieningen betaalbaar en beschikbaar. Behoud van autonomie wordt gezien als een voorwaarde voor maatschappelijke participatie. Meer aandacht zou volgens dit artikel moeten uitgaan naar versterking van zelfstandigheid thuis door bijvoorbeeld adequate toewijzing van woningaanpassingen, bekorting van de wachtlijsten in de thuiszorg en uitbreiding van het persoonsgebonden budget. Voorts behoeft men een ruimer activiteitenaanbod en meer ontmoetingsplaatsen voor lotgenotencontact. Voorts zou er minder bureaucratie moeten zijn en meer flexibiliteit in regels en keuzevrijheid. Tot zover het artikel in 'Mediator'.